Κεφ. Γ’. Οι οικονομικές εξελίξεις κατά τον 20ο αι.
Χρήσιμοι σύνδεσμοι
Φωτόδεντρο: η πολυπρισματικότητα των ιστορικών πηγών- Το αγροτικό ζήτημα στις αρχές του 20ου αι.
Το αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα
Η επανάσταση των κολίγων και η δολοφονία του Μαρίνου Αντύπα 105 χρόνια μετά
ΠΗΓΕΣ
Λαμβάνοντας υπόψη το παρακάτω παράθεμα και με βάση τις ιστορικές σας γνώσεις να παρουσιάσετε: α) τις προσπάθειες αντιμετώπισης των πρακτικών των τσιφλικάδων β) την ένταση των συγκρούσεων ανάμεσα σε αγρότες και υποστηρικτές των γαιοκτημόνων στο Κιλελέρ.
Τις παραμονές του μεγάλου συλλαλητηρίου στη Λάρισα παρατηρούνταν μεγάλος αναβρασμός στη θεσσαλική ύπαιθρο(…) Από νωρίς το πρωί του Σαββάτου της 6ης Μαρτίου 1910 άρχισαν να συρρέουν στη Λάρισα χωρικοί από τα διάφορα χωριά, πεζή ή έφιπποι, οι οποίοι, κατόπιν αυστηρής εντολής των αγροτικών συλλόγων, των προκρίτων, του δημάρχου, του νομάρχη Π. Αργυρόπουλου και της Θεσσαλικής Επιτροπής, ήταν άοπλοι. Στο σιδηροδρομικό σταθμό του χωριού Κιλελέρ διακόσιοι περίπου αγρότες που πήγαιναν στο συλλαλητήριο επιχείρησαν να επιβιβαστούν στην διερχόμενη αμαξοστοιχία χωρίς εισιτήριο, πράγμα που δεν επέτρεψε ο ευρισκόμενος μέσα στο τρένο διευθυντής των θεσσαλικών σιδηροδρόμων Πολίτης, που συνόδευε το Γερμανό δημοσιογράφο Φίσερ και τη σύζυγό του. Ο Φίσερ ήταν ανταποκριτής δύο εφημερίδων του Βερολίνου. Οργισμένοι οι χωρικοί από την άρνηση του Πολίτη, επιτέθηκαν με λίθους κατά των βαγονιών σπάζοντας τζάμια. Το τρένο απομακρύνεται, αλλά σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου επαναλαμβάνονται οι ίδιες σκηνές από ομάδα περίπου 800 χωρικών με ερυθρές σημαίες, που προσπαθούσαν να σταματήσουν την αμαξοστοιχία. Τότε, οι δύο ανθυπολοχαγοί που διοικούσαν την εντός του τρένου ευρισκόμενη στρατιωτική δύναμη, η οποία μετέβαινε από το Βελεστίνο στη Λάρισα, για ενίσχυση των εκεί δυνάμεων και αποτελούνταν από πεζικό, ευζώνους και χωροφύλακες, διατάσσουν πυρ στον αέρα για εκφοβισμό. Οι χωρικοί εξαγριώνονται και επιτίθενται με λίθους και ξύλα, οπότε νέοι πυροβολισμοί από τη στρατιωτική δύναμη έχουν αποτέλεσμα να φονευθούν 2 ή 4 χωρικοί και να τραυματιστούν τουλάχιστον 7.Η εξέγερση εκείνη που πήρε την ονομασία του Κιλελέρ έγινε, λοιπόν, κατά κύριο λόγο στη Λάρισα, όπου αμυνόμενοι άοπλοι αγρότες σε οδομαχίες είχαν να αντιπαλαίσουν με συγκροτημένες στρατιωτικές μονάδες.
(Κ. Αρώνη-Τσιχλή, Αγροτικό ζήτημα και αγροτικό κίνημα, εκδ. Παπαζήση, Αθήνα 2005, σελ.177-180).