Η αξία της αδράνειας (Αύγουστος, επιτέλους!)

Αύγουστος. Ο μήνας που όλα επιβραδύνουν. Τα e-mail λιγοστεύουν, οι δρόμοι αδειάζουν, οι ρυθμοί πέφτουν. Είναι ο μόνος μήνας του χρόνου που νιώθω πως μπορώ να σταματήσω χωρίς ενοχή. Να μην κάνω τίποτα.

Και τι σημαίνει “να μην κάνεις τίποτα”; Δεν είναι απλώς να ξαπλώσεις σε μια σεζλόνγκ και να χαζεύεις το ταβάνι. Είναι να απελευθερωθείς από τη μανία της παραγωγικότητας, να αφεθείς στη ροή του χρόνου χωρίς στόχο. Να είσαι, χωρίς να πρέπει να γίνεις.

Ο “Χαμένος χρόνος ” του Προυστ

Ο Μαρσέλ Προυστ , στον περίφημο πολύτομο έργο του “Αναζητώντας τον χαμένο χρόνο“, δαπανά σελίδες ολόκληρες για να περιγράψει μια βόλτα, ένα άρωμα, μια ανάμνηση. Τίποτα δεν συμβαίνει, αλλά ταυτόχρονα, όλα συμβαίνουν. Ο χρόνος δεν είναι πια γραμμικός: γίνεται εσωτερικός, προσωπικός, γεμάτος νόημα. Μια στιγμή που μοιάζει “χαμένη”, μπορεί να αναγεννήσει ολόκληρο το είναι σου.

Ο Προυστ κατάλαβε αυτό που μας διαφεύγει στον 21ο αιώνα: ότι η αδράνεια δεν είναι απουσία ζωής. Είναι τρόπος ζωής. Δεν χρειάζεται να “εκμεταλλευτούμε” κάθε λεπτό. Μερικές φορές, η πιο βαθιά εμπειρία είναι να αφήσουμε τον χρόνο να μας κυλήσει, όπως το νερό στο ποτάμι, χωρίς αντίσταση.

Η δημιουργική πλευρά της αδράνειας

Στον Αύγουστο βρίσκω την άδεια να επιβραδύνω. Να καθίσω σ’ ένα μπαλκόνι με ένα βιβλίο ανοιχτό, ξεχασμένο στα πόδια μου. Να μην τσεκάρω συνεχώς το κινητό μου, γιατί θα το έχω αφήσει κάπου μακριά μου. Να μείνω σιωπηλή. Να κοιτάξω τη θάλασσα χωρίς να τη φωτογραφίσω. Να διακρίνω, ξανά, τους φυσικούς ήχους: το φλοίσβο, την αύρα, το θρόισμα των φύλλων, τον ήχο της σιωπής.

Να επιτρέψω στον εαυτό μου να βαρεθεί. Γιατί κάπου εκεί, στην ανία, στο τίποτα, γεννιέται η φαντασία. Σκάβει η σκέψη πιο βαθιά. Βγαίνει η αλήθεια στην επιφάνεια.

Δεν θέλω να επιστρέψω απ’ τις διακοπές “γεμάτη εμπειρίες”. Θέλω να έχω ξεχάσει το ρολόι, να έχω κάνει μικρές σιωπηλές “συμφιλιώσεις” με τον εαυτό μου.

Ο Αύγουστος τελικά δεν είναι μια παύση από τη ζωή, αλλά μια υπενθύμιση ότι υπάρχει κι άλλος τρόπος να τη ζεις.

Πιο αργά.

Πιο αληθινά.