Ιστορία Γ’ Λυκείου Γενικής Παιδείας Κεφ. Α’ Εν. 3
Πηγές
Με βάση το παράθεμα και τις ιστορικές σας γνώσεις να προσδιορίσετε τον χαρακτήρα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.
«Για την αδυναμία των Ελλήνων να επιτύχουν τη δημιουργία μιας κεντρικής εξουσίας, οι προσπάθειες που έκαναν προς αυτή την κατεύθυνση διατήρησαν μέσα τους την ιδέα της εθνικής ενότητας με την οποία είχαν ξεκινήσει την Επανάσταση. Οι προσπάθειες αυτές δεν έγιναν τόσο επειδή υπήρχε η πιεστική ανάγκη ενός κεντρικού συντονισμού των πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά πολύ περισσότερο επειδή υπήρχε η γενική αντίληψη ότι για να επιτύχουν την αναγνώριση από τις ευρωπαϊκές Δυνάμεις έπρεπε να εγκαθιδρύσουν ένα κράτος σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις μπορούσαν, ως επί το πλείστον, να αφεθούν στην πρωτοβουλία των τοπικών οπλαρχηγών και των πλοιάρχων. Η τουρκική στρατηγική δεν είχε κανένα μυστικό και δε χρειαζόταν γενικό επιτελείο για να αντιμετωπιστεί. οι μετακινήσεις των Τούρκων γίνονταν πάντοτε με αργό ρυθμό και από δρόμους που εύκολα μπορούσε κανείς να προβλέψει. […] Οι διαπραγματεύσεις όμως με τις Μεγάλες Δυνάμεις ήταν άλλο θέμα. Αυτές έπρεπε να γίνουν από μία κεντρική εξουσία ή τουλάχιστον από κάποιον που θα φορούσε το προσωπείο της κεντρικής εξουσίας.»
•Dakin D., Ο Αγώνας των Ελλήνων για την Ανεξαρτησία 1821-1833, μτφρ. Ρ. Σταυρίδου-Πατρικίου, ΜΙΕΤ, Αθήνα 1989, σ.393.
Με βάση το παράθεμα που ακολουθεί να περιγράψετε τις συνθήκες που επικρατούσαν στην επαναστατημένη Ελλάδα του 1828 και προσπαθήστε να χαρακτηρίσετε το έργο του πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας, με την ανάληψη των καθηκόντων του.
«Όταν o Καποδίστριας πάτησε για πρώτη φορά τα χώματα της Ελλάδος (7/19 Γενάρη 1828 αποβιβάστηκε στ’ Ανάπλι (=Ναύπλιο) από αγγλικό πολεμικό) η χώρα, όση είχε απελευθερωθεί ως εκείνη τη στιγμή, έμοιαζε μ’ ένα σωρό ερείπια που καπνίζουν ύστερα από μια καταστρεπτική πυρκαϊά. Στη στεριά επικρατούσε το δίκαιο της αρπακτικότητος του τοπάρχη κοτζαμπάση και στη θάλασσα η πειρατεία. Ο Μοριάς (=Πελοπόννησος) ήταν ρημαδιό. Κάθε μεγαλοκαπετάνιος που κρατούσε ένα κάστρο (Μονεμβασία ο Πετρόμπεης, Ακροκόρινθο ο Κίτσος Τζαβέλλας, Παλαμήδι ο Γρίβας και Στράτος) τυραννούσε σαν κατακτητής το γυμνό και άστεγο πληθυσμό. Παραγωγή δεν υπήρχε, ούτε χέρια να επιδοθούν στην καλλιέργεια της γης λόγω της ανασφάλειας. Ο πληθυσμός είχε καταφύγει στα βουνά και τις σπηλιές. Εικοσιπέντε χιλιάδες μαχητές περιπλανιόνταν χωρίς καμμιά μισθοτροφοδοσία ή ενίσχυση, ενώ οι μοναδικές δημόσιες πρόσοδοι, (δεκάτη και τελωνειακές εισπράξεις του Αναπλιού) δεν λειτουργούσαν. Κράτος, δηλαδή, και στην πιο υποτυπώδη του έννοια δεν υπήρχε.»
•Τιρς Φ., Η Ελλάδα του Καποδίστρια. Η παρούσα κατάσταση της Ελλάδος (1828-1833) και τα μέσα για να επιτευχθεί η ανοικοδόμησή της, μτφρ. Α. Σπήλιος, Αφοί Τολίδη, Αθήνα χ.χ., τ.1, σ.55.
Επιπλέον υλικό
Στην ενότητα Ιστορία και Λογοτεχνίας της Πύλης της Ελληνικής Γλώσσας μπορείτε να βρείτε πλούσιο υλικό σε παραθέματα γραπτά και οπτικοακουστικά που αφορούν την περίοδο της Επανάστασης του 1821.