Στις 28 Οκτωβρίου 1940 ο Γιώργος Σεφέρης, προϊστάμενος της Διεύθυνσης Εξωτερικού Τύπου στο υφυπουργείο Τύπου και Τουρισμού, πληροφορείται την εμπόλεμη κατάσταση της χώρας και την καταγράφει στο ημερολόγιό του.
Βρίσκεται στον τόμο ΜΕΡΕΣ Γ’ των εκδόσεων Ίκαρος.
Κοιμήθηκα δύο το πρωί, διαβάζοντας Μακρυγιάννη. Στις τρεις και μισή μια φωνή μέσα από το τηλέφωνο με ξύπνησε: «Έχουμε πόλεμο». Τίποτε άλλο, ο κόσμος είχε αλλάξει. Η αυγή, που λίγο αργότερα είδα να χαράζει πίσω από τον Υμηττό, ήταν άλλη αυγή: άγνωστη. Περιμένει ακόμη εκεί που την άφησα. Δεν ξέρω πόσο θα περιμένει, άλλα ξέρω πώς θα φέρει το μεγάλο μεσημέρι.
Ντύθηκα κι έφυγα αμέσως. Στο Υπουργείο Τύπου δυο-τρεις υπάλληλοι. Ο Γκράτσι είχε δει τον Μεταξά στις τρεις. Του έδωσε μια νότα και του είπε πως στις 6 τα ιταλικά στρατεύματα θα προχωρήσουν. Ο πρόεδρος του αποκρίθηκε πως αυτό ισοδυναμεί με κήρυξη πολέμου, και όταν έφυγε κάλεσε τον πρέσβη της Αγγλίας.
Αμέσως έπειτα με τον Νικολούδη στο Υπουργείο Εξωτερικών. Ο πρόεδρος ήταν μέσα με τον πρέσβη της Τουρκίας. Στο γραφείο του Μαυρουδή, ο Μελάς έγραφε σπασμωδικά ένα τηλεγράφημα. Ο Μαυρουδής μέσα στο παλτό του σαν ένα μικρό σακούλι. Διάβασα τη νότα του Γκράτσι. Ο Γάφος κι ο Παπαδάκης τηλεφωνούσαν. Καθώς ετοίμαζα το τηλεγράφημα του Αθηναϊκού πρακτορείου, μπήκε ο Τούρκος πρέσβης για να ιδεί τη νότα και σε λίγο ο πρόεδρος με όψη πολύ ζωντανή. Έπειτα άρχισαν να φτάνουν οι υπουργοί, χλωμοί περισσότερο ή λιγότερο, καθένας κατά την κράση του. Το υπουργικό συμβούλιο κράτησε λίγο. Ο Μεταξάς πήγε αμέσως στο γραφείο του κι έγραψε το διάγγελμα στο λαό. Το πήραμε και γυρίσαμε στο Υπουργείο Τύπου. Μέσα από τα τζάμια του αυτοκινήτου, η αυγή μ’ ένα παράξενο μυστήριο χυμένο στο πρόσωπο της. Έγραψα μαζί με τον Νικολούδη το διάγγελμα του βασιλιά. Καμιά δακτυλογράφος ακόμη• πήγα σπίτι μια στιγμή και το χτύπησα στη γραφομηχανή μου. Η Μαρώ μου είχε ετοιμάσει καφέ. Γύρισα στο Υπουργείο καθώς σφύριζαν οι σειρήνες… Στη γωνιά Κυδαθηναίων μια φτωχή γυναίκα με μια υστερική σύσπαση στο πρόσωπο.
Τώρα όλοι ήταν μαζεμένοι στα υπόγεια της «Μεγάλης Βρετανίας». Ο βασιλιάς, με ύφος νέου αξιωματικού υπόγραψε το διάγγελμα του και φύγαμε.
Τηλεφώνησα στο τηλεγραφείο να σταματήσουν τα τηλεγραφήματα και των Γερμανών ανταποκριτών. Οι υπάλληλοι εκεί είναι ακόμη ουδέτεροι. Δεν μπορούν να πιστέψουν τη φωνή μου:
― Είστε βέβαιος; και των Γερμανών;
― Και των Γερμανών, είπα.
― Τί δικαιολογία να δώσουμε; Δεν έχω καιρό για συζητήσεις:
― Πέστε τους πώς είναι χαλασμένα τα σύρματα με το Βερολίνο, κι αν φωνάζουν πολύ στείλτε τους σ’ εμένα.
… Πήρα και έδωσα το πρώτο πολεμικό ανακοινωθέν μας και κατέβηκα στους δρόμους για να ιδώ τα πρόσωπα. Το πλήθος έσπαζε τα τζάμια των γραφείων της «Αλα Λιτόρια».
Η πρώτη χριστουγεννιάτικη κάρτα Την παραπάνω κάρτα δημιούργησε ο Χένρυ Κόουλ το 1843 (βικτωριανή εποχή) πού αλλού; Στην Αγγλία. Επειδή ο ίδιος βαριόταν ή δεν προλάβαινε να απαντήσει όλη του την αλληλογραφία, πράγμα που αν δεν το έκανε θεωρούνταν αγένεια εκείνη την εποχή, σκέφτηκε να τυπώσει μία κοινή κάρτα για όλους: θα διέφερε μόνο το…
Τα “έξω” τελειώνουν: τα “Τραπεζάκια έξω” (για τους ρομαντικούς που αναπολούν το ομώνυμο άλμπουμ του Διονύση Σαββόπουλου), τα γεύματα στο μπαλκόνι που μοιάζουν με γιορτές, τα εξώ-πλατα φορέματα που αφήνουν τους ηλιοκαμένους ώμους γυμνούς, τα (ε)ξώφτερνα που κάνουν τα πεζοδρόμια να αναστενάζουν, οι “έξω καρδιά” γείτονες που με σουξέ στη διαπασών σπάνε την ατάραχη σιωπή…
Στις μικρές τάξεις του δημοτικού κάναμε αφιερώματα στην τάξη, αλλά και σε όλο το σχολείο, στη γιορτή της μητέρας: ζωγραφίζαμε, διαβάζαμε ποιήματα είτε εμείς είτε οι δάσκαλοί μας που εξυμνούσαν την ανιδιοτελή και απεριόριστη μητρική αγάπη. Θυμάμαι, όμως, μία ιστορία που μου προκαλούσε πραγματικό φόβο και τεράστια απορία για τα πεπραγμένα που εξιστορούσε και απορούσα,…
Στα παλιά σχολικά βιβλία υπήρχε το διήγημα του Παύλου Νιβράνα “Το φλουρί του φτωχού”, που το αναλύαμε κατά την περίοδο πριν από τις γιορτές. Κλασικό πρωτοχρονιάτικο διήγημα, που αναφέρεται στο έθιμο της Βασιλόπιτας και στην αντίληψη ότι ο τυχερός που βρίσκει το φλουρί, θα είναι τυχερός ολόκληρη τη νέα χρονιά . Το διήγημα υπάρχει στο…
Δύο Έλληνες ποιητές της γενιάς του’30 τιμήθηκαν με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας με διαφορά 16 ετών: ο Γιώργος Σεφέρης το 1963 και ο Οδυσσέας Ελύτης το 1979. Ταξίδεψαν με το έργο τους, που μεταφράστηκε σε πολλές από τις γλώσσες του κόσμου, τους ανθρώπους στα ελληνικά ακρογιάλια και ακτές και τους έκαναν να γνωρίσουν της ελληνική…
Για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι… Οι γλυκές αναμνήσεις της παιδική ηλικίας συνοδευμένες από τις εικόνες των σχολικών βιβλίων (και όχι ψηφιακές). Γεμάτες από το αυθεντικό αίσθημα της προσμονής συντελούσαν στη δημιουργία της μαγικής ατμόσφαιρας των γιορτών, χωρίς ίχνος κορεσμού από την υπερπροσφορά δώρων και τυπικών ευχών. Ευτυχές το Νέον Έτος!…